آنفولانزا یک عفونت تنفسی ویروسی است که سالانه میلیونها نفر را مبتلا میکند. با ورود به فصل شیوع آنفولانزا، مهم است که بدانیم چه چیزی را باید انتظار داشت و چگونه از آن جلوگیری کرد. واکسن آنفولانزا هر سال برای محافظت در برابر رایج‌ترین گونه‌های در گردش ساخته می‌شود. تزریق واکسن بهترین راه برای محافظت از خود در برابر ابتلا به این بیماری است.
تحقیقات نشان می دهد که حداکثر ایمنی در مدت کوتاهی پس از تزریق واکسن به دست می آید و با گذشت هر ماه کاهش می یابد. به همین دلیل است که کارشناسان توصیه می کنند واکسن آنفولانزا را قبل از شروع فصل شیوع آنفلوانزا، در حالت ایده آل تا پایان مهر ماه، تزریق کنید. اما واکسن چگونه کار می کند؟ تا چه مدت اثر دارد، و بهترین زمان برای تزریق آن چه زمانی است؟
نحوه عملکرد واکسن
تزریق واکسن آنفولانزای فصلی در واقع چند ماه قبل از آغاز فصل شیوع آنفولانزا توصیه می شود. ویروس‌های مورد استفاده در واکسن مبتنی بر تحقیقات و نظارت گسترده است که کدام سویه‌ها در طول فصل آینده شایع‌تر خواهند بود.
واکسن های آنفولانزای فصلی در برابر دو نوع ویروس آنفولانزا موثر هستند: آنفولانزای A و آنفلوانزای B؛ همچنین می توانند سه ظرفیتی یا چهار ظرفیتی باشند. واکسن سه ظرفیتی در برابر سه نوع ویروس آنفولانزا موثر است: دو ویروس آنفولانزای A و ویروس آنفلوانزای B. واکسن چهار ظرفیتی در برابر سه ویروس مشابه واکسن سه ظرفیتی محافظت می کند، اما شامل یک ویروس آنفلوانزای B اضافی نیز می شود.
زمان اثرگذاری واکسن
پس از دریافت واکسن آنفولانزا، دوهفته طول می کشد تا بدن شما آنتی بادی هایی تولید کند که از شما محافظت می کنند. مهم است که به یاد داشته باشید که در این دوره، شما همچنان در معرض ابتلا به آنفولانزا هستید. در طی این مدت، شما باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- نکات بهداشتی را رعایت کنید.
- تا حد امکان از دست زدن به بینی یا دهان خود اجتناب کنید.
- اگر آنفولانزا در جامعه شما شیوع دارد از ازدحام جمعیت خودداری کنید.
با توجه به اینکه احتمال شیوع آنفولانزا همراه با سایر عفونت های تنفسی وجود دارد، رعایت کردن این اقدامات احتیاطی برای محافظت از خود و دیگران مهم است.
واکسن آنفولانزا تا چه مدت موثر است؟
ایمنی بدن شما در برابر آنفولانزا با گذشت زمان کاهش می یابد. علاوه بر این، ویروس های آنفولانزا به طور مداوم در حال تغییر هستند. به همین دلیل، واکسن فصل قبلی ممکن است از شما در طول فصل آینده محافظت نکند.
به طور کلی، دریافت واکسن آنفولانزا به محافظت از شما در طول فصل فعلی کمک می کند. شما باید هر سال واکسن را تزریق کنید تا بهترین محافظت را در برابر ویروس های آنفلوانزا داشته باشید.
زمان مناسب تزریق واکسن آنفولانزا
واکسن آنفولانزا توسط تعدادی از تولیدکنندگان خصوصی تولید می شود و معمولاً در اواخر تابستان برای ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی ارسال می شود. با این حال، شواهدی وجود دارد که نشان می دهد تزریق واکسن در این زمان ممکن است سودمند نباشد.
یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که حداکثر ایمنی در مدت کوتاهی پس از واکسیناسیون به دست می آید و با گذشت هر ماه کاهش می یابد. بنابراین، اگر واکسن خود را در اواخر تابستان تزریق کنید، ممکن است در اواخر فصل آنفولانزا در انتهای زمستان، بیشتر مستعد ابتلا به عفونت باشید.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) توصیه میکند واکسن را قبل از فصل شیوع آنفولانزا در کشور خود، به طور ایده‌آل تا پایان مهر ماه، تزریق کنید. اما اگر دیرتر واکسن زدید، نگران نباشید. واکسیناسیون دیرهنگام نیز می تواند محافظت کافی را فراهم کند، زیرا آنفولانزا می تواند تا اوایل بهار ادامه یابد.
عوارض جانبی واکسن
واکسن با یک ویروس غیرفعال ساخته می شود، به این معنی که احتمال ابتلا به آنفولانزا از واکسن آنفولانزای فصلی وجود ندارد. اما عوارض جانبی متعددی وجود دارد که ممکن است پس از واکسیناسیون آن را تجربه کنید.
عوارض جانبی واکسن آنفولانزا معمولاً خفیف است و فقط چند روز طول می کشد و می تواند شامل موارد زیر باشد:
- قرمزی، تورم یا درد در محل تزریق
- تب با درجه پایین
- بدن درد
عوامل دخیل بر اثربخشی واکسن
ویروس های آنفولانزا به طور مداوم در حال تغییر و تکامل هستند و می توانند از فصلی به فصل دیگر جهش پیدا کنند. محققان باید چندین ماه قبل از شروع فصل آنفولانزا، ویروس‌های خاص آنفلوانزا را برای گنجاندن در واکسن انتخاب کنند. این بدان معناست که آنچه در واکسن وجود دارد ممکن است همیشه با آنچه در طول فصل آنفولانزا در گردش است مطابقت نداشته باشد که می تواند اثربخشی واکسن آنفولانزای فصلی را کاهش دهد.
سن نیز می تواند در اثربخشی واکسن نقش داشته باشد زیرا با افزایش سن، سیستم ایمنی بدن شما ضعیف تر می شود. منبع مورد اعتماد سازمان غذا و دارو (FDA) واکسن آنفولانزا با دوز بالا را برای افراد 65 سال و بالاتر تایید کرده است. دوز بالاتر با هدف ارائه پاسخ ایمنی بهتر و در نتیجه محافظت بهتر در این گروه سنی است. مطالعات متعدد منبع مورد اعتماد اثربخشی بیشتری را برای افراد بالای 65 سال با واکسن با دوز بالا نشان داده است.
منبع معتبر CDC همچنین توصیه می کند که برخی از کودکان بین 6 ماه تا 8 سال دو دوز واکسن آنفولانزا را در اولین فصلی که در آن واکسینه می شوند دریافت کنند تا از محافظت کافی برخوردار باشند.
پس از واکسینه شدن نیز احتمال دارد به آنفولانزا مبتلا شوید، اما تحقیقات نشان داده است که این بیماری ممکن است شدت کمتری داشته باشد و افرادی که واکسن را تزریق می‌کنند در صورت ابتلا به آنفولانزا کمتر در بیمارستان بستری می شوند.
چه افرادی باید واکسن آنفولانزا بزنند؟
افراد بالای شش ماه باید هر سال واکسن آنفولانزا دریافت کنند. برای افرادی که در معرض خطر عوارض ناشی از آنفولانزا هستند، تزریق واکسن بسیار مهم است که عبارتند از:
- افراد بالای 50 سال
- هر کسی که شرایط پزشکی مزمن دارد.
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
- کودکان بین شش ماه تا پنج سال.
- افراد 18 سال و کمتر که آسپرین درمانی دریافت می کنند.
- زنان باردار و زنان تا دو هفته پس از بارداری
- افرادی که شاخص توده بدنی آنها 40 یا بالاتر است.
- کارمندان خدمات درمانی
- هر کسی که در خانه سالمندان یا مرکز مراقبت زندگی یا کار می کند.
کودکان زیر 6 ماه نباید واکسن را دریافت کنند. برای محافظت از این کودکان در برابر قرار گرفتن در معرض احتمالی ویروس، همه اعضای خانواده یا مراقبان باید واکسینه شوند.
علاوه بر این، اگر در حال حاضر مبتلا به یک بیماری حاد هستید، ممکن است لازم باشد منتظر بمانید تا بهبود یابید و سپس واکسن را دریافت کنید.
قبل از اینکه واکسینه شوید، باید موارد زیر را به پزشک خود اطلاع دهید:
- واکنش آلرژیک قبلی به واکسن آنفولانزا
- عوارض ناشی از واکسن
- سندروم گیلن باره
بسیاری از واکسن های آنفولانزا حاوی مقدار کمی پروتئین تخم مرغ هستند. اگر سابقه حساسیت به تخم مرغ دارید، با پزشک خود در مورد تزریق واکسن آنفولانزا صحبت کنید.
جمع بندی
ویروس آنفولانزا هر ساله باعث اپیدمی‌های فصلی بیماری‌های تنفسی می‌شوند. در حالی که برخی از افراد ممکن است بیماری خفیف را تجربه کنند، برخی دیگر (به ویژه گروه های پرخطر خاص) ممکن است عفونت جدی تری را تجربه کنند که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد.
تزریق واکسن آنفولانزا در هر سال بهترین راه برای کاهش احتمال ابتلا به این بیماری است. علاوه بر این، هنگامی که افراد بیشتری واکسن را تزریق می کنند، ویروس کمتر می تواند در جامعه گسترش یابد. شما باید قبل از فرا رسیدن فصل شیوع آنفولانزا برای تزریق واکسن اقدام کنید.