آلاینده های مضر موجود در هوا

در حدود 90 درصد جمعیت جهان در معرض هوای آلوده به سطوح بالایی از آلاینده ها قرار دارند. همه ما با اکراه آلودگی هوا را به عنوان جنبه ای از زندگی مدرن می پذیریم که به اندازه مالیات اجتناب ناپذیر است، اما دقیقاً چه چیزی هر روز تنفس می کنیم؟ چگونه بر سلامت ما تأثیر می گذارد؟ و چه کاری می توانیم در مورد آن انجام دهیم؟

آلاینده های موجود در هوا از نظر ترکیب، اثرات سلامتی و منابع بسیار متنوع هستند، از دود غلیظ قهوه ای که از کارخانه های بزرگ بیرون می آید تا تهدیدهای نامرئی برای سلامتی.

در این مقاله رایج‌ترین و خطرناک‌ترین آلاینده‌های موجود در هوا را که احتمالاً با آن‌ها برخورد خواهید کرد، بررسی می کنیم و به مرور موارد زیر می پردازیم:

• مضرترین آلاینده های موجود در هوا
• چگونگی تأثیر آنها بر سلامتی
• اقدامات موثر برای محافظت از خود و عزیزانتان

ذرات آلاینده معلق در هوا

هوای آلوده دارای ذرات شناور است که مشکلات زیادی را ایجاد می کند. ذرات معلق (همچنین به نام ذرات معلق در هوا، آلودگی ذرات یا PM نیز شناخته می شوند) شامل خاک، گرد و غبار، دود و قطرات ریز مایع است و در سه اندازه مختلف دسته بندی می شوند:

ذرات درشت یا PM10

ذرات درشت یا PM10، ذرات قابل استنشاق با قطری بین 2.5 تا 10 میکرون هستند. تمام گرد و غباری که در اطراف اتاق زیر شیروانی شما شناور است یا دود ناشی از آتش سوزی، نمونه های خوبی از ذرات PM10 هستند که می توانید ببینید. این آلاینده‌های موجود در هوا می‌توانند گلو، چشم‌ها و بینی شما را تحت تأثیر قرار دهند و اثرات جدی بر سلامتی داشته باشند.

ذرات ریز یا PM2.5

ذرات ریز یا PM2.5 ذرات قابل استنشاق با قطر کمتر از 2.5 میکرون هستند که فقط در زیر میکروسکوپ مشاهده می شوند. منابع متداول ذرات ریز شامل شوره حیوانات خانگی، کنه های گرد و غبار، باکتری ها و گرد و غبار از محل های ساخت و ساز و تخریب است. ذرات PM2.5 در بافت ریه شما قرار می گیرند و باعث بیماری های تنفسی مانند آسم، برونشیت و آمفیزم می شوند.

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض این آلاینده های موجود در هوا همچنین می تواند عملکرد ریه و امید به زندگی شما را کاهش دهد.

ذرات بسیار ریز یا UFP

ذرات بسیار ریز (UFP) کمتر از 0.1 میکرون قطر دارند و تقریباً 90 درصد از همه آلاینده های موجود در هوا را تشکیل می دهند. سوالی که اکنون پیش می آید این است که:

کدام آلاینده خطرناک‌تر است؟

ذرات بسیار ریز یا UFP خطرناک ترین ذرات معلق هستند، زیرا اندازه ریز آنها باعث می شود که قابل استنشاق باشند. پس از استنشاق، آنها در ریه‌های شما رسوب می‌کنند و مستقیماً در جریان خون شما جذب می‌شوند که می توانند از این طریق به سرعت به هر عضوی در بدن شما منتقل شوند.

اثرات این آلاینده های موجود در هوا بر سلامتی بسیار جدی است، خطر حملات قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد و مرگ زودرس به همراه دارد.

شوره حیوان خانگی

بیشتر ما به حیوانات خانگی علاقه داریم. اما نگهداری از آن ها می تواند برای میلیون ها نفر که به حیوانات خانگی آلرژی دارند، آسیب زا باشد. دلیل آن، شوره حیوانات یا همان لکه‌های میکروسکوپی پوستی که از طریق پر، خز و یا موی پرندگان، گربه‌ ها، سگ ‌ها و سایر موجودات می‌ریزند، می باشد.

شوره حیوانات به راحتی در خانه شما پخش می شود و به مدارس، بیمارستان ها و سایر مکان های عمومی منتقل می شود. قرار گرفتن در معرض این آلاینده هوا می تواند باعث ایجاد آلرژی به حیوانات خانگی شود که می تواند علائمی مانند عطسه، آبریزش و گرفتگی بینی و خارش و قرمزی چشم ایجاد کند.

علاوه بر این، اگر آسم دارید، قرار گرفتن در معرض شوره حیوانات خانگی می تواند علائم شما را تشدید کند.

اگر می‌خواهید از حیوان خانگی نگهداری کنید، راه‌هایی برای همزیستی با حیوان خانگی از طریق کنترل شوره آن‌ها، استفاده از دستگاه تصفیه هوای کل خانه، تمیز کردن مرتب حیوان خانگی و خانه و سایر اقدامات وجود دارد.

گرده گل

گرده گل یکی از بدنام ترین محرک های آلرژی فصلی است. هر بهار، تابستان و پاییز، گیاهان دانه های گرده ریز رها می کنند تا گیاهان دیگر همان گونه را بارور کنند. این دانه های گرده مزاحم هنگامی که در هوا منتقل می شوند، می توانند به سیستم تنفسی شما نفوذ کنند، جایی که بدن شما آنها را به عنوان مهاجم شناسایی می کند و آنتی بادی برای حمله به آنها آزاد می کند.

بیشتر گرده‌هایی که منجر به واکنش‌های آلرژیک می‌شوند از درختان، علف‌ها و علف‌های هرز تولید می شوند. افراد مبتلا به آلرژی به گرده افشانی علائمی شبیه به آلرژی حیوانات خانگی از جمله عطسه، آبریزش بینی و احتقان بینی را تجربه می کنند.

کپک

به عبارت ساده، کپک ها همان قارچ هستند. اکثر مردم کپک را با رنگ سبز رنگی روی نان فاسد مرتبط می دانند، اما بیش از صد هزار گونه کپک شناسایی شده وجود دارد.

سه دسته کپک وجود دارد: آلرژی زا، بیماری زا و سم زا. کپک های آلرژی زا می توانند آلرژی های خفیف را تشدید کنند و کپک های بیماری زا می توانند عفونت را در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند تحریک کنند. کپک های سم زا مانند کپک سیاه، باعث واکنش سمی در انسان و حیوانات می شوند.

آلاینده سرب

از آنجایی که بنزین سرب دار حذف شده است، غلظت سرب موجود در هوا در ایالات متحده بین سال های 1980 تا 2007 به میزان 94 درصد کاهش یافت. با این حال، فرآیندهای صنعتی مانند تولید باتری های سرب اسید به منبع مهمی از این آلاینده در هوا تبدیل شده اند.

قرار گرفتن در معرض سرب تأثیر تجمعی بر سلامت بلندمدت شما دارد، به این معنی که هرچه در طول زمان بیشتر در معرض سرب قرار بگیرید، احتمال اینکه بعداً در زندگی خود با مشکلات جدی سلامت مواجه شوید، بیشتر می‌شود. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض این آلاینده ممکن است منجر به بیماری های گوناگون بشود مانند:

• آسیب شدید به سیستم خون ساز، عصبی، ادراری و تولید مثل
• آسیب شدید به سیستم عصبی مرکزی و مغزی
• بیماری کلیوی
• مرگ ناشی از مسمومیت با سرب

ترکیبات آلی فرار

ترکیبات آلی فرار (VOCs) گازهای داخلی هستند که از جامدات یا مایعات ساطع می شوند و به طور قابل توجهی در آلودگی هوای داخل خانه نقش دارند.

ترکیبات آلی فرار از بسیاری از اقلام موجود در خانه شما ساطع می شوند، از جمله:

• مصالح ساختمانی و مبلمان
• رنگ ها، پاک کننده های رنگ و سایر حلال ها
• پاک کننده ها و ضد عفونی کننده ها
• خوشبو کننده های هوا و اسپری ها
• آفت کش ها

قرار گرفتن در معرض این آلاینده‌ های موجود در هوا می‌تواند اثرات کوتاه‌ مدت و بلندمدت سلامتی داشته باشد، مانند:

• تحریک چشم، بینی و گلو
• سردرد، از دست دادن تعادل و حالت تهوع
• آسیب به کبد، کلیه ها و سیستم عصبی مرکزی
• خستگی
• واکنش پوستی آلرژیک
• سرطان

مونوکسید کربن

مونوکسید کربن که به عنوان قاتل نامرئی شناخته می شود، یک گاز بی بو و بی رنگ است که اغلب کشف نمی شود و هر ساله بیش از 400 نفر را در ایالات متحده می کشد. مونوکسید کربن معمولاً از فرآیندهای احتراق مانند سوزاندن چوب، نفت، زغال سنگ، زغال سنگ، گاز طبیعی و پروپان ایجاد می‌شود. منابع مونوکسید کربن در داخل خانه عبارتند از:

• بخاری های نفتی و گازی بدون دودکش
• نشتی دودکش ها و شومینه ها
• کوره ها و آبگرمکن ها

مسمومیت خفیف تا متوسط با مونوکسید کربن با موارد زیر مشخص می شود:

• سردرد
• خستگی
• تنگی نفس
• حالت تهوع
• سرگیجه

مسمومیت شدید با مونوکسید کربن به موارد زیر منجر می شود:

• گیجی
• استفراغ
• از دست دادن هماهنگی عضلانی
• از دست دادن هوشیاری
• مرگ

از آنجایی که شما نمی توانید این آلاینده خطرناک موجود در هوا را ببینید یا استشمام کنید، بسیار مهم است که اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهید.

مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) نیز این نکات را ارائه می دهد:

• دودکش ها را هر سال بررسی و تمیز کنید و مطمئن شوید که خروجی شومینه قبل از روشن کردن آتش و پس از خاموش شدن آتش باز است.

• کوره، آبگرمکن و سایر وسایل گازسوز یا زغال‌سوز خود را هر ساله توسط تکنسین ماهر سرویس کنید.

• از بخاری های شیمیایی بدون شعله قابل حمل در داخل خانه استفاده نکنید.

• هرگز از اجاق گاز برای گرم کردن خانه خود استفاده نکنید.

• هرگز از یک ژنراتور در داخل خانه، زیرزمین، یا گاراژ خود، یا با فاصله کمتر از 6 متر از هر پنجره، در یا دریچه ای استفاده نکنید. سطوح کشنده مونوکسید کربن در عرض چند دقیقه تولید می شود، حتی اگر درها و پنجره ها باز باشند.

• هرگز خودرو را در پارکینگی که به خانه متصل است روشن نگذارید. همیشه درب پارکینگ را باز کنید تا وقتی ماشین را داخل آن می‌برید، هوای تازه وارد شود.

آلاینده ازن

ازن (O3) یک گاز طبیعی است که در اتمسفر بالایی زمین یافت می‌شود، جایی که به جلوگیری از اشعه ماوراء بنفش مضر خورشید کمک می‌کند. با این حال، هنگامی که ازن در سطح زمین یافت می شود، برای انسان سمی است.

ازن سطح زمین زمانی تشکیل می‌شود که آلاینده‌های ساطع شده از خودروها، نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها و سایر منابع در حضور نور خورشید واکنش شیمیایی می‌دهند. آیا تا به حال فکر کرده اید که چرا در روزهای گرم تابستان دود بیشتری وجود دارد؟ به این دلیل که هر چه روز گرمتر و خورشید قوی تر باشد، ازن بیشتری تشکیل می شود.

قرار گرفتن در معرض آلودگی ازن می تواند باعث ایجاد بسیاری از اثرات هشداردهنده سلامتی شود، از جمله:

• تنگی نفس، خس خس سینه و سرفه
• حملات آسم
• افزایش خطر ابتلا به عفونت های تنفسی
• افزایش خطر سکته مغزی
• افزایش خطر مرگ زودرس

دی اکسید نیتروژن

دی اکسید نیتروژن (NO2) گازی با بوی تند است که به دلیل ترافیک جاده ای و سایر فرآیندهای احتراق سوخت های فسیلی ایجاد می شود. دی اکسید نیتروژن همچنین پیش ماده ازن و ذرات معلق است و در تشکیل باران اسیدی نقش دارد.

اگر بخاری یا اجاق گاز شما بدون دودکش باشد (همانطور که قبلاً درباره مونوکسید کربن ذکر شد) با این آلاینده هوا در داخل خانه مواجه خواهید شد. اثرات دی اکسید نیتروژن بر سلامتی عبارتند از:

• تحریک ریه ها
• مقاومت کمتر در برابر عفونت های تنفسی

دی اکسید گوگرد

دی اکسید گوگرد (SO2) یک گاز یا مایع بی رنگ با بوی تند و تند است. دی اکسید گوگرد در هوا تقریباً به طور کامل یک آلاینده ساخته دست بشر است. دی اکسید گوگرد زمانی تولید می شود که سوخت های فسیلی مانند زغال سنگ و نفت در فرآیندهای صنعتی سوزانده می شوند و کانه های معدنی مانند آلومینیوم ذوب می شوند.

این گاز مضر همچنین اغلب مسئول ایجاد دید ضعیف و باران اسیدی است. اثرات کوتاه مدت قرار گرفتن در معرض دی اکسید گوگرد بر سلامتی شامل موارد زیر می شود:

• تحریک بینی و گلو
• تنگی نفس
• مرگ (قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض سطوح بالای SO2)

اثرات طولانی مدت قرار گرفتن در معرض دی اکسید گوگرد بر سلامتی عبارتند از:

• تغییرات دائمی در عملکرد ریه
• بیماری حاد تنفسی

اقدامات مفید برای مقابله با آلاینده ها

بگذارید خیالتان را راحت کنم! آلودگی هوا از بین نمی رود. ممکن است نتوانید آلاینده های موجود در هوا را کاهش دهید، اما می توانید این اقدامات واقع بینانه و عملی را برای محافظت از خود و عزیزانتان در جهت جلوگیری از قرار گرفتن در معرض آلاینده های خطرناک هوا دنبال کنید:

• از کیفیت هوای محل زندگی خود آگاهی داشته باشید. بدانید که هوای شهر شما چقدر تمیز یا خطرناک است. مسئولیت سلامتی خود را بر عهده بگیرید و از برنامه های پیش بینی کیفیت هوا برای دریافت اطلاعات آلودگی هوا استفاده کنید.

• از یک دستگاه تصفیه کننده هوا با کارایی بالا برای حذف آلاینده های موجود در هوای خانه استفاده کنید. همچنین می توانید دستگاه اسپلیت خانه خود را با فیلتر نانوالیاف نانوکسین مجهز کنید.

• وسایل گازسوز خود را به درستی نگهداری کنید. اطمینان حاصل کنید که اجاق گاز، بخاری و سایر وسایل گازسوز شما به طور مرتب توسط یک متخصص آموزش دیده بازرسی می شوند.

• به جای سوزاندن چوب، از گاز استفاده کنید. اجاق‌های هیزمی و شومینه‌ها حتی در صورت نگهداری مناسب، مقدار قابل توجهی از آلاینده های مضر مانند CO، NO2 و ذرات بسیار ریز تولید می‌کنند.

• پاک کننده های سمی مصنوعی، رنگ ها و سایر مواد شیمیایی خانگی را حذف کنید. آنها را با محصولات سازگار با محیط زیست و مشتق شده طبیعی جایگزین کنید تا قرار گرفتن در معرض ترکیبات آلی فرار را کاهش دهید.

• منابع کپک و آلرژی را از خانه خود حذف کنید. مطمئن شوید که هوای خانه شما به خوبی تهویه و تصفیه می شود و رطوبت نسبی 30 تا 60 درصد دارد تا قرار گرفتن در معرض این آلاینده های بیولوژیکی موجود در هوا کاهش یابد.

• با دستگاه تصفیه هوای خودرو، قرار گرفتن در معرض آلاینده های داخل خودرو را کاهش دهید. آلودگی هوای داخل خودرو بسیار خطرناک تر از آن چیزی است که فکر می کنید.

با رعایت کردن این هفت نکته، می‌توانید به کاهش میزان آلاینده های موجود در هوای محیط زندگی خود و خانواده‌تان کمک کنید.

لینک منبع