چه اتفاقی می افتد وقتی آنفولانزا، RSV و کرونا همزمان فراگیر می‌شوند؟
در چند سال گذشته، با افزایش یک ویروس تنفسی رایج در کودکان (RSV) و همچنین افزایش موارد ابتلا به آنفولانزا و شیوع کرونا در کنار این مورد، برخی از کارشناسان نگران وقوع پاندمی سه گانه یا همان تریپلدمی بودند. گرچه هیچ تعریف علمی برای این واژه وجود ندارد؛ اما به هم‌زمانی وجود RSV (ویروس سنسیشیال تنفسی)، آنفولانزا و COVID-19 اشاره دارد. این مورد زمانی نگران کننده است که بیماران زیادی در بخش اورژانس بستری شده باشند.
می‌دانیم که هر سه ویروس در حال حاضر وجود دارند؛ اما دیگر به طور همزمان به اوج خود نمی‌رسند. موارد RSV و آنفولانزای کودکان اکنون کاهش یافته است. COVID-19 همچنان حضور دارد اما مانند گذشته شایع نیست. موارد بزرگسالان مبتلا به آنفولانزا در افراد مسن رو به کاهش است و در بین بزرگسالان جوان تا حدودی پایدار است.
با توجه به چنین موقعیت‌هایی مهم است که اطلاعات لازم در مورد پاندمی سه گانه را داشته باشیم تا بتوانیم محافظت گسترده‌ای را در نظر بگیریم. به همین خاطر در این مقاله به چند سوال در مورد اینکه چگونه می‌توانیم در چنین شرایطی ایمن بمانیم، پاسخ می‌دهیم.
تاثیرات RSV بر کودکان
RSV یک ویروس تنفسی شایع و بسیار مسری است که علائمی شبیه سرماخوردگی ایجاد می‌کند. بیشتر بچه‌ها تا دومین سالگرد تولدشان در معرض این ویروس قرار می‌گیرند. درمان به موقع آن درجه‌ای از مصونیت ایجاد می‌کند تا ابتلای فرد در آینده کمتر دردسرساز شود. به طور معمول، کودکان و بزرگسالان (که هنوز هم می‌توانند مبتلا شوند) ظرف یک یا دو هفته بهبود می‌یابند. البته یک کودک زیر 2 سال خطر بستری شدن در بیمارستان را پیش رو دارد. اما اکثریت قریب به اتفاق بچه‌ها در بیمارستان بستری نمی‌شوند.
با این حال، این بیماری برای افراد زیر جدی است:
- جوانان
- سالمندان
- شخصی که سیستم ایمنی ضعیفی دارد
- فردی که بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری قلبی مادرزادی یا سرطان دارد
چنانچه با تریپلدمی مواجه شویم، این افراد باید محافظت بیشتری را لحاظ کنند. به علاوه، به دلیل اقدامات احتیاطی در مورد کرونا، بسیاری از کودکان خردسال در چند سال گذشته در معرض این ویروس قرار نگرفته‌اند، اما اکنون با برداشته شدن محدودیت‌ها، بسیاری از آنها مبتلا خواهند شد. این بیماری در کودکان کوچک‌تر (به ویژه آن‌هایی که کمتر از 3 سال دارند)، می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی شود؛ زیرا ریه‌های آنها به طور کامل رشد نکرده است. خبر خوب این است که این یک ویروس جدید نیست و پزشکان دقیقا می‌دانند که چگونه از کودکان مبتلا به RSV مراقبت کنند.
البته هنوز هیچ واکسنی برای RSV وجود ندارد؛ اما چندین واکسن در حال توسعه هستند. نوزادانی که نارس یا با یک بیماری زمینه‌ای به دنیا می‌آیند ممکن است واجد شرایط تزریق آنتی بادی RSV برای کمک به پیشگیری از ابتلا به سطح شدید این بیماری باشند.
چه اقداماتی برای پیشگیری از تریپلدمی انجام دهیم؟
آنفولانزا، کرونا و RSV همگی ویروس‌های تنفسی هستند، اما تفاوت‌هایی در نحوه انتشار آنها وجود دارد. با ابتلا به کووید، ما کیفیت تنفس را از دست داده‌ایم؛ زیرا این ویروس می‌تواند با لمس سطوح آلوده هم پخش شود. در نتیجه شستن دست‌ها و تمیز کردن سطوح آلوده بسیار مهم است.
البته با گسترش مطالعات بیشتر در مورد وضعیت تریپلدمی، مشخص شده که کرونا بیشتر از طریق عطسه، سرفه، دفع قطرات تنفسی و ذرات معلق در هوا پخش می‌شود. اما RSV بیشتر از طریق سطوح آلوده منتشر می‌شود. یک بچه دست‌های آلوده خود را به سطوح مختلف زده و دیگران هم با همین روش مبتلا می‌شوند. با این وصف شستن دست‌ها و تمیز کردن سطوح در RSV بسیار مهم‌تر از کرونا است.
از سوی دیگر، آنفولانزا جایی این میانه‌ها ایستاده است و می‌تواند هم از طریق قطرات تنفسی، آئروسل‌ها و هم از طریق سطوح آلوده پخش شود؛ بنابراین، مهم است که آنچه را که مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) «آداب تنفسی» می‌نامد، عملی کنیم. به این معنا که در دستمال کاغذی سرفه کرده و آن را بلافاصله در زباله بیندازیم.
ممکن است این توصیه بدیهی به نظر برسد، اما بهترین روش پیشگیری برای هر سه بیماری این است که از بیماران دوری کنید. اگر شما یا فرزندتان مریض هستید، تا زمان بهبودی از دیگران فاصله بگیرید. اگر نوزاد دارید (مخصوصا نوزاد تازه متولد شده)، بسیار مراقب باشید که در چند ماه اول، چه کسی به ملاقاتش می‌آید. اجازه دهید تنها افرادی که دست‌های خود را می‌شویند و هیچ علامتی ندارند، نزدیک نوزاد باشند.
حضور در جامعه با وجود تریپلدمی ممکن است؟
با توجه به اینکه هوای سرد افراد بیشتری را با ترپیلدمی درگیر می‌کند، مهم است که اقدامات احتیاطی خاصی را انجام دهید. قبل از هر چیز، اکنون زمان دریافت واکسن آنفولانزا و اطمینان از به روز بودن واکسیناسیون کووید 19، از جمله تقویت کننده دو ظرفیتی جدید است.
واکسن آنفولانزا ممکن است به طور کامل از ابتلا به آنفولانزا جلوگیری نکند، اما برای جلوگیری از ابتلا به سطوح شدید بیماری و بستری شدن در بیمارستان مناسب است. اگر به یک فضای سرپوشیده دعوت شده‌اید، توصیه می‌شود در ساعات منتهی به ملاقات، اقدامات احتیاطی بیشتری انجام دهید. مثلا اگر به یک کنسرت بزرگ و سرپوشیده با هزاران نفر که فریاد می‌زنند، دعوت شده‌اید، بهتر است اصلا شرکت نکنید.
جایی که احتمال قرار گرفتن شما در معرض این بیماری‌ها بسیار زیاد است، در خانه ماندن بهترین گزینه است. به علاوه، می‌توانید قبل از حضور در جمعی کوچک‌تر (مثلا محل کار)، ماسک بزنید. توجه به علائم نیز مهم است. اگر علائمی دارید، نباید با دیگران ملاقات کنید. اما اگر اصرار به این کار دارید، در حین فعالیت‌هایی مانند غذا خوردن، زمانی که نمی‌توانید ماسک بپوشید، دورتر بنشینید.
چه زمانی باید با پزشک اطفال فرزندتان تماس بگیرید؟
در مواقعی که با پاندمی سه گانه مواجه هستیم، هنگامی که کودک شما شروع به سرفه و تب می‌کند، خوب است که با پزشک اطفال تماس بگیرید. در مورد نوزادان، اگر تنفس بسیار سریع است یا خشکی زیادی در اطراف لب‌ها مشاهده کردید، باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین وضعیتی که با نام «ماهیچه‌های جانبی» شناخته می‌شود را جدی بگیرید. چنین وضعیتی به این صورت است که شکم و شانه‌های فرد بر اثر تنفس شدید، بالا و پایین می‌شوند. حتی اگر کودک شما علائمی با این شدت ندارد، بسیار مهم است که با پزشک اطفال مشورت کنید.
آیا ماسک تنفسی می‌تواند از انتقال آنفولانزا و RSV جلوگیری کند؟
یک ماسک خوب ساخته شده و مناسب از گسترش بیماری جلوگیری می‌کند. این روش پیشگیری برای همه ویروس‌های تنفسی صادق است. در واقع ماسک اهمیتی نمی‌دهد که فردی به کدام ویروس آلوده شده است، زیرا به یک روش از انتقال همه ویروس‌های تنفسی، جلوگیری می‌کند. یک ماسک تنفسی با کیفیت می‌تواند شما را در برابر ابتلا به آنفولانزا یا ابتلا به RSV محافظت کند.
گفتیم که در وضعیت پاندمیی سه گانه بیماری‌های تنفسی می‌توانند به راحتی از طریق فضای مشترک بین افراد سرایت کنند. به خصوص در طول زمستان که هوا سردتر و خشک‌تر است. انتشار آسان ذرات عفونی موجود در هوا سرعت بیشتری خواهد داشت. انواع ماسک های تنفسی ممکن است یکی از مهم‌ترین عواملی هستند که در محافظت شخصی به ما کمک می‌کنند. ماسک‌های چند لایه مناسب برای محافظت از کاربر با فیلتر کردن ذرات کوچک حاوی ویروس پیش می‌روند. همچنین اگر فردی بیمار باشد، ماسک‌ها از پخش شدن بیماری در محیط اطراف جلوگیری می‌کنند.
کدام ماسک‌ها بهترین محافظت را در برابر تریپلدمی دارند؟
بهترین محافظت در برابر تریپلدمی در فضاهای عمومی شلوغ و با تهویه ضعیف توسط ماسک‌های N95 ارائه می‌شود. در واقع آن‌هایی که به طور رسمی توسط موسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی CDC (NIOSH) تایید می‌شوند، بهترین محافظت را ارائه می‌کنند. زیرا 95 درصد از ذرات بزرگ و کوچک موجود در هوای اطراف را فیلتر می‌کنند.
به دلایل متعدد (از جمله قیمت و راحتی کلی برای دوره‌های طولانی) برخی از افراد ماسک صورت یکبار مصرف درجه پزشکی را انتخاب می‌کنند. اما ماسک‌های صورت یکبار مصرف همگی برابر نیستند، زیرا مانند ماسک‌های تنفسی N95 نظارت تخصصی ندارند.
در نهایت، ماسک‌ها تنها خط دفاعی در برابر این بیماری‌های تنفسی سه گانه خاص نیستند. برای محافظت بیشتر واکسیناسیون کووید 19 و آنفولانزا مهم است. زیرا هر دو به صورت رایگان در بسیاری از مکان‌ها در دسترس هستند. همچنین ضروری است که حتی علائم خفیف را تست کرده و در صورت مثبت بودن، برنامه‌ای برای دریافت مراقبت‌های درمانی داشته باشید.