اگر کمی اخبار را پیگیری کنید متوجه خواهید شد که هنوز کرونا بخشی از مسائل روز جهان است. هنوز آمارهایی مبنی بر ابتلای بیماران جدید و یا مرگ و میر به دست می‌آید. شاید این همه گیری در حالتی که تجربه کردیم دوباره اتفاق نیفتد و شاید باز مجبور به استفاده از انواع ماسک های تنفسی باشیم. در هر صورت بد نیست مروری بر چند راهکار داشته باشیم تا بدانیم زمانی که چنین تجهیزاتی روی صورت ما هستند، چطور با دیگران ارتباط برقرار کنیم. فراموش نکنید که راهکارهایی برای تقویت ارتباطات زمان استفاده از ماسک صورت تنها مختص به بیماری‌هایی مانند کووید نیستند. اگر زمان آلودگی هوا هم از ماسک تنفسی صورت استفاده می‌کنید، به این روش‌ها نیاز دارید.
تقویت ارتباطات را از چشم‌ها شروع کنید
ممکن است این جمله قدیمی و کلیشه‌ای به نظر برسد، اما باور کنید که «چشم‌ها پنجره روح ما هستند». احتمال می‌دهیم خیلی به این مسئله توجه نکرده باشید، اما از طریق چشمانتان معنی زیادی را منتقل می‌کنید. زمان استفاده از ماسک های بهداشتی، استفاده از این اعضا می‌تواند برقراری ارتباط را بهتر پیش ببرد. احتمالا این وضعیت را تجربه کرده‌اید که با وجود ماسک‌های صورت، فاصله‌گذاری اجتماعی و انواع شیلدهایی محافظ، مجبور به بالا بردن تُن صدا خود شده باشید. چرا؟ به این دلیل که مانعی صدای شما را کاهش می‌دهد. همچنین لب خوانی هم برای فرد مقابل دشوار شده است. در نتیجه نشان دادن احساسات با چشم‌ها می‌تواند گام موثری در حرف زدن با ماسک باشد.
همچنین وقتی کسی صدای ما را نمی‌شنود، تمایل طبیعی ما این است که دوباره همان حرف را شاید بلندتر، اما تکرار کنیم. بهتر است قبل از اینکه شنونده از عبارت «چی؟» استفاده کند، با نوع نگاه خودمان برای تقویت ارتباطات زمان استفاده از ماسک صورت تلاش بیشتری کرده و به او کمک کنیم بفهمد کدام قسمت را از صحبت‌های شما را از دست داده است. به این ترتیب ارتباط موثرتری خواهیم داشت.
صدا را کمی تقویت کنید
منظور ما این نیست که برای حرف زدن از پشت ماسک لازم است که کلاس‌های فن بیان بگذرانید. منظور این است که هنگام مکالمه کمی صدا خود را بلندتر کنید (فقط کمی). اگر در وضعیت خاصی بوده باشید منظور ما را از تقویت صدا متوجه خواهید شد. برای نمونه کسانی که با افراد مبتلا به آسیب شنوایی ارتباط دارند، معمولا جملات را آهسته‌تر بیان می‌کنند. یا اینکه تُن صدای خود را بالا برده و گاهی در حد داد کشیدن به گلویشان فشار می‌آورند.
هیچ کدام از این راهکارها مفید نیستند؛ زیرا پیام ما را به درستی منتقل نخواهند کرد. حتی باید امیدوارم باشیم که باعث سوء تفاهم نشوند. به عنوان مثال، زمانی که با فریاد می‌گویید: «سلام، از دیدنتان خوشحال شدم»، حالت صورت (به خصوص چشم‌ها) تغییر خواهند کرد؛ بنابراین، ممکن است باعث ناراحتی فرد مقابل شوید. به جای این کار برای تقویت ارتباطات زمان استفاده از ماسک صورت فریاد زدن را فراموش کرده و به سادگی صدای خود را کمی بالا ببرید. خوب است که جملات را به شمرده شمرده بیان کنید تا پیام مورد نظر را بهتر انتقال دهید.
جالب است بدانید که برای این کار قانون 10/10 هم برنامه ریزی شده است. به این معنا که زمان حرف زدن با ماسک 10 درصد بلندتر از حالت معمولی و 10 درصد آهسته‌تر از روزهای عادی حرف بزنید.
از ارتباط غیرکلامی برای تقویت ارتباطات استفاده کنید
ارتباطات کلامی ناخودآگاه در روابط ما حضور دارند. حالا قرار است آنها را کمی پررنگ‌تر کنیم. منظور ما زا این نوع ارتباطات حرکات و حالات صورت است که تقریبا 55 درصد از یک ارتباط موثر را تشکیل می‌دهند. اما ما در وضعیتی هستیم که با پوشیدن ماسک مقدار این تاثیرگذاری را از دست داده‌ایم. چه باید کرد؟ جواب ساده است. تقویت حرکات بدن، (به خصوص دست‌ها).
برای مثال می‌توانید به اشیا اشاره کرده و از دست و سر خود استفاده کنید. به یاد داشته باشید که آداب استفاده از حرکات بدن را هم باید رعایت کرد. هنوز هم در این وضعیت انگشت کشیدن به سمت دیگران ممنوع است. تا جایی که می‌توانید از حرکاتی استفاده کنید که برای مخاطب صحبتتان آشناست.
معنای حرف اطرافیان را درک کنید
گاهی لازم است که حرف‌های طرف مقابل را تکرار کنیم تا متوجه صحبت او باشیم؛ اما این رویکرد همیشه جواب نمی‌دهد. به خصوص زمانی که ماسک روی صورت ما باشد، چنین کاری خسته کننده خواهد بود. پی با جای تکرار کلمات خودتان و یا جملات دیگری، برای تقویت ارتباطات زمان استفاده از ماسک صورت را با جمله سازی درست پیش ببرید. برای نمونه صحبت‌هایی از این دست می‌توانند موثرتر باشند. «در مورد مادرت می‌پرسیدم. حال او بهتر شده؟ به مراسم عروسی می‌آید؟».
برای درک بهتر معنای حرف دیگران، می‌توانید از راهکارهای قبلی استفاده کنید. مثلا توجه به صدای او یا زبان بدنی که استفاده می‌کند. همه این موارد می‌توانند درک حرف‌هایی که از پشت ماسک زده می‌شوند را آسان کنند.
خوب گوش دهید، بعد صحبت کنید
قطع کردن حرف طرف مقابل در حالت عادی رفتار مناسبی نیست چه رسد به زمانی که او در ارسال پیام‌های مورد نظر خود دچار مشکل شده باشد. پس بهتر است اجازه دهیم فرد مقابل حرف خود را تمام کند تا ما بتوانیم منظور او را درک کرده و سپس مکالمه را ادامه دهیم. ما در حالت عادی می‌توانید از عباراتی مانند «آها»، «چه جالب!» و یا «درست میگی» استفاده کنیم تا فرد مقابل بداند که رد حال گوش کردن به صحبت‌های او هستیم. اما زمان حرف زدن با ماسک بهتر است تنها با اشاره سر این کار را انجام دهیم. در این وضعیت نه تنها حرف او قطع نشده، بلکه احترام دو طرفه نیز در جریان است.
برای تقویت ارتباطات گاهی نوشتن بهتر از صحبت کردن است
برای تقویت ارتباطات زمان استفاده از ماسک صورت تا جایی که ممکن است به صورت فردی عمل کنید. اما اگر در وضعیتی قرار گرفتید که امکان صحبت رو در رو وجود نداشت، استفاده از متن هم می‌تواند گزینه مناسبی باشد. برای مثال اگر فاصله اجتماعی میان شما و پزشکان اجازه انتقال پیام کلامی را نمی‌دهد، نوشتن روی یک کاغذ می‌تواند راهگشا باشد. گاهی استفاده از تکنولوژی‌های جدید مانند اپلیکیشن‌های تغییر صدا به متن هم می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. در نهایت این شما هستید که انتخاب می‌کنید کدام ابزار برای تقویت ارتباطات زمان استفاده از ماسک صورت مورد نظر استفاده شود.
دو نکته مهم در مورد صحبت کردن با ماسک
زمان صحبت کردن با ماسک اساسا صدای شما را از نظر حجم کاهش پیدا می‌کند. این مورد باعث می‌شود تا به صورت ناخودآگاه صدای خود را بالا ببرید. این عکس العمل در واقع یکی از رایج‌ترین علائم کم شنوایی را تقلید می‌کند. در نتیجه شاید احساس ناامید پیدا کرده و گمان کنید که ارتباطات شما دچار مشکل شده‌اند.
نکته دوم در مورد صحبت با ماسک‌ها این است که سالمندان مبتلا به کم شنوایی یک مانع اضافی پیش روی خود دارند. در واقع آنها دو برابر افراد عادی ضربه می‌خورند؛ زیرا ماسک‌ها چالش‌های ارتباطی آنها را بیشتر از حد معمول ایجاد می‌کنند. در نتیجه مهم است که راهکارهای ارائه شده برای تقویت ارتباطات زمان استفاده از ماسک صورت را جدی بگیرید تا علاوه بر کنار زدن احساسات منفی، بتوانید دیگران (بخوانید سالمندان و افراد کم توان) را بیشتر با خودتان همراه کنید.
جمع بندی
زندگی در جامعه‌ای که همه ماسک بر چهره زده‌اند دشوار است و خوشحالیم که بخش اعظمی از این دشواری را پشت سر گذاشتیم. اما در نهایت استفاده از انواع ماسک های بهداشتی و تنفسی برای بیشتر افراد مهم و ضروری است حتی اگر جامعه درگیر بیماری‌هایی شبیه به کرونا نباشد. به همین خاطر در این مجال کوتاه سعی کردیم با ارائه روش‌هایی برای تقویت ارتباطات زمان استفاده از ماسک صورت در کنار شما باشیم تا این بخش از روابط اجتماعی خود را به خوبی پشت سر بگذارید.